Održana Nacionalna panel diskusija u okviru projekta “Unapređivanje umrežavanja – Radnici za informisanje, saradnju i transparentnost”

Unija slobodnih sindikata Crne Gore pridruženi je partner na projektu: “Unapređivanje umrežavanja – Radnici za informisanje, saradnju i transparentnost (ICT)” koji sprovodi Sindikalna federacija proizvođača mašina i metalskih radnika Podkrepa iz Bugarske u saradnji sa partnerima iz Poljske (Sindikat metalskih radnika i Udruženje poslodavaca “LEWEIATAN”), Italije (Federacija nezavisnih sindikata transporta), Bugarske (Privredna komora Bugarske) i Crne Gore (USSCG). Impelmentacija projekta započela je početkom prošle godine, a predviđeno trajanje je 15 mjeseci. Neki od osnovnih ciljeva predviđenih projektom odnose se na unapređenje znanja o evropskim direktivama koje se odnose na informisanje, konsultovanje i učešće zaposlenih u procesu donošenja odluka; podsticanje čvrstih okvira međunarodne saradnje radi razmjene znanja i iskustva; identifikovanje najtežih izazova sa kojima se suočavaju radnici u procesu restruktuiranja preduzeća i brzo transformišućeg radnog okruženja koje zahtijeva određeni stepen prilagodljivosti; pomoć predstavnicima zaposlenih da u svojim zemljama dobro koriste novostečene tehnike kako bi njihova primjena imala konkretne rezultate.

U okviru pomenutog projekta, USSCG je danas, u Podgorici, organizovala Nacionalu panel diskusiju za svoje članove, sa fokusom na predstavnike sindikata iz metalskog kompleksa, radi predstavljanja dosadašnjih rezultata projekta i razmatranje metoda i vještina koje se mogu koristiti radi vršenja uticaja od strane zaposlenih na procese donošenja odluka.

Na nacionalnoj panel diskusiji predstavljeni su dokumenti je USSCG, kao partner na projektu, izradila u okviru prethodnih projektnih aktivnosti, a koje se odnose na:

• Izvještaj o rezultatima ankete sprovedene u Crnoj Gori – koji je sumirao rezulatate anketiranja koje je bio jedna od prvih projektnih aktivnosti i koje je podrazumijevalo distrubuciju upitnika koncipiranog kako za predstavnike zaposlenih tako i za predstavnike poslodavaca, te sačinjavanje ekspertskog izvještaja na bazi pristiglih odgovora. Upitnik, odnosno anketa, kao tehnika prikupljanja podataka, izabrana je sa ciljem da se sagleda stanje u partnerskim zemljama kada je u pitanju informisanje, i konslutovanje;
• Strategiju za poboljšanje učešća zaposlenih u procesim donošenja odluka unutar globalnog lanca vrijednosti – koja je trebala da odgovori na pitanje kako strateški poboljšati efikasnost mehanizama informisanja, konsultovanja i učešća u kontekstu razvoja pristojnih radnih uslova i omogućavanje radnicima da budu bolje informisani u uključeni u ove procese;
• Akcioni plan za sporvođenje Strategije za poboljšanje učešća zaposlenih u procesim donošenja odluka unutar globalnog lanca vrijednosti – kojim su predložene mjere i konkretne aktivnosti za ostvarivanje ciljeva, odnosno prioriteta koji su prepoznati samom Stategijom.

Osim navedenog, na nacionalnoj konferenciji su učesnici imali prilike da se bliže upoznaju sa evropskim direktivama koje regulišu pitanje prava zaposlenih na informisanje, konsultovanje i uključivanje, ali i sa nacionalnim zakonodavnim okvirom koji garantuje sindkatima i zaposlenima naprijed navedena prava. Posebna pažnja posvećena je Direktivi 2002/14/EZ Evropskog parlamenta i Savjeta o uspostavljanju opšteg okvira za informisanje i konsultovanje zaposlenih u Evropskoj zajednici koja utvrđuje minimalni okvir za informisanje i konsultovanje.

Konstatujući činjenicu da crnogorsko zakonodavstvo ne poznaje institut radničkih vijeća i evropskih radničkih vijeća, već da su prava vezana za informisanje i konsultovanje radnika povjerena sindikatima, učesnici nacionalne konferencije zaključili su sledeće:

• socijalni dijalog je fundament svakog razvijenog i prosperitetnog društva, i fundament na kome počiva evropska zajednica;
• da bi postojao kvalitetan socijalni dijalog potrebno je da se ispuni više preduslova od kojih je najvažniji onaj da se socijalni partneri međusobno uvažavaju, odnosno da budu ravnopravni u međuusobnim odnosima i da među socijalnim partnerima postoji spremnost da se saslušaju i da dijalog vode na bazi argumenata;
• češće zaposlenih u proces donošenja odluka jedan je od načina osiguravanja demokratije na radnom mjestu;
• i pored prava garantovanih Zakonom o radu i Opštim kolektivnim ugovorom koja se odnose na informisanje i konsultovanje sindikata, implementacija ovih prava u praksi ostaje nedovoljna i upitna;
• nizak nivo kulture socijalnog dijaloga (najveći broj poslodavaca ne želi da zaključi kolektivni ugovor);
• nizak nivo industrijske demokratije (poslodavci sprječavaju osnivanje sindikata) i sveprisutna antisindikalna diskriminacija (opstrukcija osnivanja i rada sindikata kroz zastrašivanje, otpuštanje, preraspored na druge poslove, smanjenje zarada,…)
• kontinuirana edukacija zaposlenih i predstavnika sindikata o njihovim pravima i pravima garantovanih evropskim zakonodavstvom preduslov su ostvarivanja ovih prava u praksi;
• razvoj i jačanje međunarodne saradnje u cilju razmjene iskustava i dobrih praksi.

Imajući navedeno u vidu, učesnici nacionalne konferencije istakli su potrebu da svojim aktivnostima, posebno transparentnošću svog rada, utiču kako na podizanje svijsti svog članstva ali i poslodavaca o značaju dijaloga i značaju uključivanja zaposlenih u procese donošenja odluka. Samo blagovremeno informisanje i omogućavanje zaposlenima da budu konsultovani i stvarno uključeni u proces donošenja odluka može imati višestruke koristi ne samo na zaposlene već i na poslodavce i samo preduzeće obzirom da se na ovaj način gradi međusobno povjerenje i veći stepen razumijevanja između zaposlenih i poslodavaca.